Mariusz Maszkiewicz

---

Życiorys

Wykształcenie

Mariusz Maszkiewicz swoją edukację rozpoczął w Goleniowie, gdzie ukończył szkołę podstawową oraz średnią. W latach 1981-1986 studiował filozofię, religioznawstwo oraz socjologię w Krakowie. Jest dumnym absolwentem Uniwersytetu Jagiellońskiego, na którym w 1993 roku uzyskał tytuł doktora nauk humanistycznych. Tematem jego pracy doktorskiej była analiza postaci Aleksandra Wwiedenskiego oraz innych liderów Cerkwi „odnowicielskiej”, którzy kontynuowali rosyjską tradycję reformatorską z początku XX wieku. Jego promotorem był Włodzimierz Pawluczuk.

Maszkiewicz kontynuował rozwój akademicki, studiując również w Poznaniu w latach 1979-1980 na Seminarium Zagranicznym T.Chr. oraz krótkoterminowo na Uniwersytecie Georga Augusta w Getyndze w 1986 roku. W swoim życiorysie zaznaczył również ważny etap kariery naukowej, gdy 19 lutego 2018 roku uzyskał habilitację z zakresu nauk o polityce, skupiając się na politycznych strategiach dotyczących repatriacji rodaków za wschodnią granicą, analizując zasady zawarte w pracy „Repatriacja czy repatriotyzacja?” z okresu 1986-1990.

Działalność w PRL

W wyniku zaangażowania w działalność publiczną, Mariusz Maszkiewicz po nawiązaniu współpracy z Jerzym Giedroyciem, opublikował w czerwcu 1986 roku w „Kulturze” opowiadanie zatytułowane „Tyle piwa za darmo”. Tekst dotyczył roli Ludowego Wojska Polskiego w inwazji na Czechosłowację w 1968 roku. W konsekwencji jego działalności władze rozpoczęły szybkie działania mające na celu jego szykanowanie ze strony służby bezpieczeństwa.

W styczniu 1987 roku został powołany do Szkoły Podchorążych Rezerwy w Poznaniu, gdzie jednak zdecydowanie odmówił złożenia przysięgi wojskowej. Z powodu przedstawionych mu zarzutów przez prokuratora wojskowego we Wrocławiu, został skierowany do służby w batalionach inżynieryjno-budowlanych. W czasie swojego zaangażowania sześciu lat (1986-1990) był również aktywnym uczestnikiem ruchu Wolność i Pokój oraz prowadził działalność społeczno-polityczną w Częstochowie. Wspólnym wysiłkiem z Jarosławem Kapsą założył i wydawał miesięcznik „Dyskurs” w latach 1988-1989. Dodatkowo uczestniczył w Międzynarodowej Konferencji Praw Człowieka, która miała miejsce w Krakowie, w Mistrzejowicach w sierpniu 1988 roku i publikował również artykuły w prasie podziemnej. Współpracował z Regionalnym Komitetem Obywatelskim „Solidarności” w Częstochowie, pełnił również rolę zastępcy kierownika Wojewódzkiego Biura Wyborczego RKO w wyborach kontraktowych w 1989 roku.

Działalność w III RP

Na przełomie lat 80. i 90. Mariusz Maszkiewicz odbył krótką współpracę naukową z Instytutem Religioznawstwa UJ oraz pełnił funkcję wicedyrektora Wydziału Spraw Obywatelskich w Urzędzie Wojewódzkim w Częstochowie w okresie od lutego do listopada 1990 roku. Następnie rozpoczął swoje działania w dyplomacji, gdzie w latach 1990-1991 kierował ważnym Wydziałem ds. Polonii w Ministerstwie Spraw Zagranicznych. Był również pierwszym oficjalnym przedstawicielem Polski w Litwie w randze chargé d’affaires w latach 1991-1992, a także radcą-ministrem Ambasady RP w Wilnie do 1994 roku.

Po powrocie z Litwy Mariusz Maszkiewicz zajął się zakładaniem pierwszego polskiego konsulatu w Grodnie oraz pełnił funkcję Konsula Generalnego w latach 1994-1997. Od 1998 do 2002 roku miał zaszczyt pełnić rolę Ambasadora RP w Białorusi.

Po powrocie do kraju, w 2002 roku, założył firmę doradczą „Biuro Promocji Gospodarczej Europa Wschód”, pomagając polskim przedsiębiorcom w kontaktach eksportowych na rynkach, które w przeszłości należały do ZSRR. W wyniku akcji protestacyjnej, 24 marca 2006 roku został zatrzymany przez białoruską milicję podczas protestów młodzieżowych po wyborach prezydenckich. Otrzymał karę 15 dni aresztu, w czasie którego przebywał w jednej celi z Aleksandrem Podrabinkiem i Pawłem Szaramietem. Jednakże podMiędzynarodowym naciskiem i kreatywnościukał obawy z KGB i jego ojciec, Jerzy Maszkiewicz, wszczął głodówkę na znak solidarności, co przyczyniło się do jego uwolnienia 7 kwietnia 2006 roku.

Od stycznia do listopada 2007 roku był doradcą Prezesa Rady Ministrów do spraw polityki wschodniej, a w kolejnych latach pełnił funkcję wicedyrektora Departamentu Wschodniego w Ministerstwie Spraw Zagranicznych. Od 2007 roku pracuje jako adiunkt w Katedrze Europeistyki na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego. W latach 2010-2016 był Przewodniczącym Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” Pracowników Służby Zagranicznej i autorem raportu „Godna praca w służbie zagranicznej” opublikowanego w 2010 roku. W okresie 2013-2016 brał udział w pracach Departamentu Dyplomacji Publicznej i Kulturalnej MSZ.

W listopadzie 2016 roku Mariusz Maszkiewicz został nominowany przez Prezydenta RP na stanowisko ambasadora w Gruzji, a swoją misję zakończył w lipcu 2024 roku.

Publikacje

Mariusz Maszkiewicz jest znanym autorem, który ma na swoim koncie liczne artykuły naukowe oraz różnorodne teksty publicystyczne i eksperckie. Jego prace zostały przetłumaczone na wiele języków, w tym angielski, rosyjski, białoruski, litewski, ukraiński i hiszpański. W swoim dorobku posiada również dziesięć książek z zakresu socjologii, religioznawstwa oraz stosunków międzynarodowych. Poniżej przedstawiamy najważniejsze z jego publikacji:

• Mistyka i rewolucja. Aleksander Wwiedeński i jego koncepcja roli cerkwi w państwie komunistycznym, Kraków: Zakład Wydawniczy „Nomos”, 1995, ISBN 83-85527-24-9,
• Białoruś – zespół ukrytego paradoksu, Kraków; Legnica; Warszawa: Pret, 2008, ISBN 978-83-89428-25-7,
• Nasz patriotyzm – ich szowinizm. Rozmowa z Vytautasem Landsbergisem, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2011, ISBN 978-83-7780-044-7,
• Między bezpieczeństwem a tożsamością, Wrocław: KEW, 2013, ISBN 978-83-7893-140-9,
• Східна польська політика у ХХ – на початку ХХІ ст.: концепції та інтерпретації, Kijów: Nika Centr, 2015, ISBN 978-966-521-665-0,
• Repatriacja czy repatriotyzacja? Wybrane problemy polskich strategii politycznych wobec rodaków za wschodnią granicą (1986–1990), KEW-UKSW, 2017, ISBN 978-83-7893-002-0.

Nagrody i odznaczenia

Mariusz Maszkiewicz osiągnął znaczące wyróżnienia w swojej karierze, które podkreślają jego zasługi oraz zaangażowanie w rozwój relacji między Polską a Litwą.

• laureat nagrody Polcul Foundation (1988),
• odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Wielkiego Księcia Giedymina za wkład w rozwój stosunków polsko-litewskich (2000),
• medal Ministerstwa Spraw Zagranicznych Republiki Litewskiej Gwiazda Dyplomacji (2013),
• Krzyż Wolności i Solidarności, za działalność opozycyjną w latach 80. (2014),
• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2020).

---

Oceń: Mariusz Maszkiewicz

---