Ratusz w Iławie


Ratusz w Iławie to niezwykle interesująca budowla, która reprezentuje styl neobarokowy. Został zrealizowany w latach 1910–1912, a jego budowa miała miejsce za czasów burmistrza Karla Friedricha Giesego, który był kluczową postacią ówczesnych wydarzeń w mieście.

Wprawne oko dostrzeże, że ratusz znajduje się przy ul. Niepodległości 13, co sprawia, że stanowi on jeden z centralnych punktów Iławy. Ta niezwykła konstrukcja nie tylko zdobi architekturę miasta, ale również jest świadectwem jego bogatej historii oraz kulturalnego dziedzictwa.

Historia

Pierwsza wersja ratusza w Iławie powstała w roku 1317, jednakże był on wielokrotnie przebudowywany. Ostatecznie, budynek został rozebrany w 1706 roku.

Wszystko to miało miejsce na tle pomyślnej sytuacji gospodarczej oraz odpowiednich zasobów miejskich, co pozwoliło na podjęcie decyzji dotyczącej budowy nowego ratusza po wielu latach. Realizacja tej inicjatywy miała miejsce w latach 1910–1912, kiedy to pod osobistym nadzorem burmistrza Karla Friedricha Giesego powstał nowoczesny, reprezentacyjny gmach.

Ratusz, zaprojektowany w stylu neobarokowym, został zlokalizowany przy głównej ulicy (Kaiserstrasse) na obszarze zieleni, gdzie niegdyś znajdowała się stara fosa miejska. Koszt zakupu terenów pod budowę wyniósł 90 tys. marek, natomiast całkowite wydatki związane z budową, w tym urządzeniem wnętrz, przewyższyły 200 tys. marek.

Podczas II wojny światowej budynek uległ znacznym zniszczeniom. Po wojnie, w okresie PRL-u, służył jako hala targowa. Dopiero w 1995 roku przeszedł kapitalny remont, a od tamtej chwili pełni funkcję siedziby burmistrza oraz Rady Miasta.

Warto zaznaczyć, że budynek jest objęty ochroną konserwatorską i został wpisany do rejestru zabytków 19 listopada 1994 roku, pod numerem rejestru 1534.

Architektura ratusza

Struktura budynku ratusza w Iławie przyciąga uwagę swoją złożonością i dekoracyjnymi detalami. Wzniesiony na rozległym rzucie, obiekt składa się z kilku kluczowych segmentów. Centralnym punktem są zewnętrzne schody, które znajdują się po obu stronach głównego wejścia. Te imponujące schody charakteryzują się monumentalnością, a ich dolna część jest osłonięta potężnymi, obustronnymi wolutami, które przykuwają wzrok.

Na zakończeniach łuków schodów znajdują się płaskorzeźby przedstawiające lwie głowy z otwartą paszczą. W głównej kondygnacji budynku mieszczą się trzy wysokie okna, oddzielone eleganckimi pilastrami toskańskimi, których kanelury (żłobki) są wyraźnie widoczne. Nad tymi oknami umieszczone są trójkątne naczółki z dekoracyjnymi maskami ludzkimi, które dodają całości wyrafinowanego wyrazu.

Na fryzie jońskim, który zwieńcza elewację, znajdują się elementy dachu, w tym trzy facjatki. Najwyższym punktem budynku jest dwustopniowa wieża, na której znajduje się taras, tarcza zegarowa oraz hełm, co stanowi efektowne zakończenie całości. Skrzydła obiektu, które współcześnie poszerzono, kiedyś stanowiły znacznie mniejszą część całości. Elementy architektoniczne, takie jak ogromne woluty podpierające szczyty od dziedzińca, zostały odtworzone zgodnie z pierwotnym zamysłem.

Na dachu, w osi pilastrów, zwracają uwagę posążki w formie wazonów, które przyciągają spojrzenia przechodniów. Wewnętrzne skrzydła budynku wyróżniają się koszowymi arkadami, które wspierają taras otoczony elegancką balustradą. W podcieniach znajdują się duże okna z łukami koszowymi, które dodają obiektowi lekkości.

Warto zauważyć, że strona południowa ratusza zawiera współczesną dobudówkę, z przejazdami po obu stronach oraz ćwierćkolistymi wykuszami w narożnikach. Część wschodnia dachu podtrzymuje małe facjatki, co wzbogaca jego architekturę. Z kolei zachodnie skrzydło wyróżnia się portykiem opartym na pięciu półkolistych arkadach, a na piętrze znajduje się niezwykle wyrazisty półkolisty wykusz, a także trzy niewielkie facjatki w dachu, co jeszcze bardziej podkreśla harmoniczny kształt budowli.

Wykorzystanie

W budynku ratusza w Iławie swoje miejsce mają nie tylko władze miejskie, ale również inne istotne instytucje. Warto zwrócić uwagę, że w ratuszu znajduje się:

  • Informacja Turystyczna,
  • Biuro Obsługi Szkół i Przedszkoli,
  • Urząd Stanu Cywilnego.

Przypisy

  1. a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo warmińsko-mazurskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r. [dostęp 26.01.2020 r.]
  2. Roman Pawlak: Polska – Zabytkowe ratusze. Warszawa: Sport i Turystyka MUZA SA, 2003 r.

Oceń: Ratusz w Iławie

Średnia ocena:4.53 Liczba ocen:15